خبرگزاری جامعه آریایی – درگیریهای گسترده میان ایران و اسرائیل برای دومین روز متوالی در روز شنبه، ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵، همچنان ادامه یافت. این دور از تنشها که از بامداد روز جمعه آغاز شده، با حملات هوایی ارتش اسرائیل به نقاط مختلف ایران همراه بوده و تاکنون مناطق مختلف نظامی، شهری و مسکونی در ۱۸ استان را تحت تأثیر قرار داده است. بر اساس گزارشهای رسمی و منابع میدانی، تنها در روز دوم، حداقل ۹۳ نفر کشته یا زخمی شدهاند؛ به این ترتیب مجموع قربانیان انسانی دو روز گذشته به ۸۶۳ نفر رسیده است.
گسترش جغرافیایی و تسلیحات بهکاررفته
استانهایی نظیر تهران، همدان، کرمانشاه، زنجان، لرستان، البرز، بوشهر، فارس، خوزستان، گیلان، قزوین، اصفهان، هرمزگان، آذربایجان غربی و شرقی از جمله مناطقی هستند که هدف حملات نظامی اسرائیل قرار گرفتهاند. به گفته سخنگوی جمعیت هلال احمر، بلافاصله پس از شروع حملات، مرکز عملیات اضطراری تشکیل شده و تاکنون ۱۴۱۴ امدادگر در قالب ۳۶۲ تیم درگیر عملیات امدادرسانی هستند.
در این عملیات نظامی، اسرائیل از جنگندههای F-35، موشکهای کروز، موشکهای بالستیک، پهپادهای مسلح و ریزپرندههای انتحاری استفاده کرده، اما اطلاعات دقیقتری درباره نوع و تعداد تجهیزات منتشر نشده است.
تلفات انسانی و ابعاد فاجعه
در نخستین روز حملات، دستکم ۶۷۸ تن کشته یا مجروح شدند که ۳۵ نفر از آنان زن و کودک بودهاند. اطلاعات تکمیلی دریافتی در روز دوم، مرگ ۸ نظامی و مجروحیت ۸۳ غیرنظامی را نشان میدهد. به علاوه، مرگ یک نفر در استان کرمانشاه گزارش شده که وضعیت نظامی یا غیرنظامی بودن او هنوز تأیید نشده است. این آمار، شمار قربانیان روز اول را به ۷۷۰ نفر میرساند.
در مجموع، تا پایان روز دوم، شمار کل قربانیان به ۲۱۵ کشته و ۶۴۸ زخمی رسیده که از این میان، ۵۱ نفر از کشتهشدگان نظامی بودهاند. وضعیت شناسایی نظامی یا غیرنظامی بودن بخش زیادی از قربانیان هنوز در دست بررسی است.
جزئیات تلفات روز دوم
کشتهشدگان و مجروحان غیرقابل دستهبندی مشخص
- خرمآباد، لرستان: ۱۱ کشته، زمان دقیق نامشخص
غیرنظامیان
- تهران: ۴ کشته
- اسدآباد، همدان: ۳ کشته، ۵ زخمی (از جمله ۷ امدادگر)
- نامشخص: ۷ کشته، ۱ زخمی (دو کودک)
- لرستان: ۲ کشته
- آذربایجان غربی: ۲ کشته در حمله به آمبولانس
- کرمانشاه: ۱ کشته
- بروجرد، لرستان: آمار دقیق نامشخص؛ آسیبدیدگی کارگران کارخانه فردا موتورز
نظامیان
- زنجان: ۳ کشته
- مرکزی: ۳ کشته
- اسدآباد، همدان: ۵ کشته، ۷ زخمی
- تهران: ۳ کشته در دو حمله جداگانه
- نامشخص: ۴ کشته
- آذربایجان شرقی: ۱۲ کشته، ۲۰ زخمی
کشتهشدگان شاخص علمی و نظامی
سه دانشمند هستهای به نامهای علی بکایی کریمی، منصور عسگری و سعید برجی از قربانیان حملات روز شنبه بودند که با این آمار، شمار دانشمندان کشتهشده به ۱۰ نفر رسید. در حوزه نظامی نیز غلامرضا محرابی، معاون اطلاعات ستادکل نیروهای مسلح، و سردار خسرو حسنی، جانشین اطلاعات نیروی هوافضای سپاه، در میان کشتهشدگان روز گذشته قرار دارند.
خسارات به زیرساختهای غیرنظامی
حملات هوایی به تأسیسات غیرنظامی نیز ادامه داشت. در تهران، یکی از موشکها به نمای بیرونی بیمارستان کودکان حکیم اصابت کرد؛ اگرچه تلفات جانی در پی نداشت. در ایلام، ساختمان آتشنشانی موسیان آسیب دید. کارخانه خودروسازی فردا موتورز در بروجرد هدف مستقیم حمله قرار گرفت که به آتشسوزی گسترده و تلفات انسانی و مالی منجر شد.
در قزوین، انفجارهایی در شهرک صنعتی البرز گزارش شده و در تبریز، منطقهای نزدیک به پتروشیمی بمباران شد. همچنین در استانهای مختلف از جمله خرمآباد، کرمانشاه و تبریز فعالیت پدافندی و امنیتی گسترده مشاهده شده است.
وزارت نفت نیز از مهار آتشسوزی در پالایشگاه فجر جم در بوشهر خبر داد؛ تأسیساتی که یکی از اهداف حمله پهپادی اسرائیل بود. این نخستین حمله ثبتشده به زیرساختهای نفت و گاز در جریان درگیریهاست.
اختلالات ارتباطی و محدودیتهای اجتماعی
وزارت ارتباطات، بهدلیل “شرایط اضطراری”، اقدام به اعمال محدودیت بر اینترنت کرده است. پیامرسان واتساپ مجدداً مسدود شده و سرویسهای مرتبط با کلادفلر با اختلال مواجه هستند. رسانههای مستقل، امدادگران و شهروندان در دسترسی به اطلاعات و ارسال داده با مشکل جدی مواجه شدهاند.
در کنار این، تهدیدات نهادهای امنیتی به مردم مبنی بر عدم انتشار تصاویر و مطالب مربوط به حملات، منجر به بازداشت دهها نفر در استانهای مختلف شده است. از جمله این افراد، مطهره گونهای، فعال دانشجویی در تهران بوده که توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده است.
تحلیل حقوقی بر پایه حقوق بینالملل بشردوستانه
بر اساس اصول پروتکلهای الحاقی کنوانسیون ژنو، زیرساختهای غیرنظامی نباید هدف حمله قرار گیرند، مگر اینکه برای مقاصد نظامی استفاده شوند. حمله به تأسیسات درمانی، آموزشی و حیاتی در صورت فقدان کاربری نظامی، تخطی از حقوق بینالملل تلقی میشود.
فعالان حقوق بشر در ایران بیانیهای منتشر کردهاند که در آن از طرفهای درگیر خواسته شده به تعهدات بینالمللی خود پایبند باشند، از حملات کور به مناطق پرجمعیت بپرهیزند و اقدامات احتیاطی برای حفاظت از غیرنظامیان انجام دهند. این بیانیه تأکید میکند که مستندسازی، تحلیل و پیگیری حقوقی تخلفات ادامه خواهد داشت.
واکنش جهانی و تأکید بر دیپلماسی
کشورها و نهادهای بینالمللی از جمله آلمان، بریتانیا، روسیه، چین، عربستان، عمان، ژاپن، عراق، اردن، لبنان، استرالیا، سازمان ملل و آژانس بینالمللی انرژی اتمی با صدور بیانیههایی خواستار توقف تنشها، حفظ آرامش و بازگشت فوری به دیپلماسی شدهاند.
در حالی که خطر گسترش درگیری در منطقه افزایش یافته، جامعه بینالمللی بهطور بیسابقهای بر ضرورت پایبندی به اصول انسانی در درگیریها تأکید دارد.